نام گذاری کانی ها
بيش‌تر كاني‌ها نام‌هاي كهني دارند و اثر واژگان يوناني و رومي را بر خود دارند.
برخي كاني‌ها نيز به نام كاشفشان يا براي سپاس‌گذاري از كوشش‌هاي دانشمندان
بزرگ نامگذاري شده‌اند. به‌طور كلي نام كاني‌ها به روش‌هاي زير برگزيده شده است:
1. نام برخي كاني‌ها بسيار كهن است و هنوز دليل ناميده شدن به چنين نام‌هايي را
به‌درستي نمي‌دانيم؛
مانند كوارتز.
2. نام برخي از كاني‌ها از نام كاشفشان گرفته شده است؛
مانندكووليت از كوولي، كاني‌شناس ايتاليايي.
3. نام برخي كاني‌ها از نام جايي گرفته شده كه نخستين‌بار در آن‌جا پيدا شده‌اند؛
مانند آرگونيت از آرگون در اسپانيا.
4. برخي كاني‌ها نام‌هاي افسانه‌اي دارند؛
مانند مارتيت از مارس(خداي جنگ).
5. نام برخي كاني‌ها از تركيب شيميايي آن‌ها گرفته شده است؛
مانند سيدريت از سيدروس به معناي آهن.
6. نام برخي از كاني‌ها از ويژگي‌هاي فيزيكي آن‌ها گرفته شده است؛
مانند باريت از باروس به معناي سنگين.
7. نام برخي از كاني‌ها از نوع كاربرد آن ها گرفته شده است؛
مانند نفريت از نفرون كليه‌ها، زيرا اين كاني براي درمان آسيب‌ها كليه سودمند است.
8. نام برخي از كاني‌ها از رنگ آن‌ها گرفته شده است؛
مانند الوين به معناي كاني سبز زيتوني.
9. برخي كاني‌ها نام محلي دارندكه جنبه‌ي جهاني پيدا كرده است؛
مانند كرندوم و سافير كه نام هندي اين كاني‌هاست.
كاني‌هايي با نام‌هاي ايراني:
1. بيرونيت( Birunite ): سيليكات كلسيم و كربنات كلسيم آب‌دار.
اين كاني در سال 1957 ميلادي كشف و به افتخار دانشمند ايراني، ابوريحان بيروني
نامگذاري شد تا بزرگ‌داشتي بر پژوهش‌هاي وي درباره‌ي كاني‌ها و سنگ‌ها باشد.
2. آويسنيت( Avicennite ): اكسيد تاليوم و آهن
اين كاني در سال 1958 ميلادي كشف شد و به افتخار دانشمندايراني، ابن سينا،
نام گذاري شد. ابن سينا نخستين طبقه‌بندي كاني‌ها را در كتاب شفا آورده است.
3. تالمسيت( Talmessite ): آرسنات آب‌دار كلسيم، منيزيم و باريوم
اين كاني را باريان و هرپن در سال 1960 در معدن قديمي تالمسي در كنار دهي به همين
نام در انارك يزد كشف كردند و نام اين معدن را بر آن گذاشتند.
اين كاني ويژگي فاوئورسان دارد و رنگ آن بي‌رنگ تا سبز مي‌شود.
4. ايرانيت( Iranite ): كرومات سرب آب‌دار
اين كاني را باريان و هرپن در سال 1963 در يكي از معدن‌هاي قديمي سه‌برز در شمال
غربي انارك كشف كردند و نام ايرانيت را بر آن نهادند. اين كاني زرد زعفراني و داراي
جلاي شيشه‌اي، در پيرامون نايبندان نيز يافت مي‌شود.
5. خونيت( Khuniite ): كرومات سرب، روي و مس
اين كاني را اديب و اتمان در سال 1970 ميلادي در معدن قديمي خوني در شمال انارك
كشف كردند. اين كاني به كاني ايرانيت شباهت زيادي دارد، اما رنگ زرد آن به قهوه‌اي
گرايش دارد.
6. اناركيت( Anarakite ): كلريد بازي روي و مس
اين كاني را اديب و اتمان در سال 1972 در انارك كشف كردند و نام همين بخش را بر اين
كاني سبز رنگ نهادند.
7. خادميت( Khademite ): سولفات بازي و آب‌دار آلومينيوم
اين كاني را باريان، برتلون و صدرزاده در ساغند يزد كشف كردند و به افتخار نصرالله خادم،
رياست آن زمان سازمان زمين‌شناسي ايران، نامگذاري كردند.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
